Rượu gạo là một đặc sản truyền thống của người Việt, đặc biệt nổi bật ở vùng đất Hải Hậu, Nam Định. Mỗi gia đình ở đây đều có những bí quyết riêng để nấu rượu, tạo ra những chén rượu thơm ngon, ngọt ngào, đậm đà, mang đậm hương vị quê hương. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình nấu rượu gạo Hải Hậu, bài viết dưới đây lokaloka sẽ hướng dẫn bạn cách nấu rượu gạo quê chuẩn, đơn giản ngay tại nhà, đồng thời tìm hiểu vì sao cách nấu này lại đặc biệt đến vậy.
Những Nguyên Liệu Không Thể Thiếu Khi Nấu Rượu Gạo Hải Hậu
Gạo là nguyên liệu chính trong quy trình nấu rượu gạo Hải Hậu tại nhà. Tuy nhiên, tùy theo mục đích và khẩu vị, người dân Hải Hậu thường chọn hai loại gạo chính để làm rượu:
- Gạo tẻ: Loại gạo này giá thành thấp hơn nhưng sẽ cho ra sản phẩm rượu nhẹ, không quá đậm đà.
- Gạo nếp: Đây là loại gạo phổ biến trong các loại rượu gạo truyền thống, giúp rượu có mùi thơm, vị ngọt và nồng hơn.
Ngoài gạo, một yếu tố quan trọng không thể thiếu là bánh men. Men rượu giúp kích thích quá trình lên men, chuyển hóa tinh bột thành đường và tạo ra cồn. Các loại men hiện nay phổ biến như men lá, men thuốc bắc, hoặc men gia truyền. Đặc biệt, khi nấu rượu gạo Hải Hậu, người nấu thường lựa chọn men làm từ các thành phần tự nhiên để đảm bảo chất lượng và độ an toàn.
Các Bước Nấu Rượu Gạo Quê Hải Hậu Chuẩn
Nấu rượu gạo là truyền thống của người dân Hải Hậu nó không khó nhưng yêu cầu người nấu rượu có sự tỉ mỉ và kiên nhẫn trong từng công đoạn. Dưới đây là các bước chi tiết để bạn có thể tự tay nấu một mẻ rượu gạo Hải Hậu ngon:
Bước 1: Lựa Chọn Nguyên Liệu
- Chọn gạo: Nếu bạn muốn rượu thơm ngon, ngọt và đậm đà thì nên chọn gạo nếp. Tuy nhiên, gạo tẻ cũng có thể được sử dụng nếu bạn muốn giảm chi phí.
- Lựa chọn men: Tùy theo sở thích và vùng miền, bạn có thể sử dụng men lá hoặc men thuốc bắc để đảm bảo rượu có hương vị đặc trưng. Tỷ lệ men cho mỗi kg gạo khoảng 25-30g.
Bước 2: Ngâm Gạo Với Nước Lạnh
Gạo cần được ngâm trong nước khoảng 8-10 giờ để loại bỏ bụi bẩn và làm cho hạt gạo mềm ra, dễ nở khi nấu. Gạo sau khi ngâm nước cần được vớt ra để ráo.
Bước 3: Nấu Cơm Rượu
Để có thành phẩm một nồi cơm rượu ngon, bạn cần chú ý tỷ lệ gạo và nước. Thông thường, tỷ lệ là 1 phần gạo với 1 phần nước. Bạn cho gạo vào nồi và đun sôi, sau đó để nhỏ lửa để cơm chín đều, không bị nát. Gạo phải đạt độ chín vừa phải, khi ăn có cảm giác mềm, dẻo nhưng không quá nhão.
Bước 4: Làm Nguội Cơm Rượu
Sau khi nấu xong, bạn đổ cơm rượu ra một chiếc nong hoặc thúng để làm nguội. Cơm rượu phải nguội đến khoảng 30 độ C, đây là nhiệt độ lý tưởng để tiến hành trộn men mà không làm chết men.
Bước 5: Trộn Men Và Ủ Cơm Rượu
Khi cơm rượu đã nguội, bạn lấy bánh men đã chuẩn bị sẵn và bóp nhỏ, rắc đều lên mặt cơm. Sau đó, trộn thật đều để men hòa vào cơm. Tỷ lệ men thông thường là 25-30g men cho mỗi kg gạo. Sau khi trộn, bạn để cơm rượu ở nơi thoáng mát, có nhiệt độ từ 28-32 độ C trong khoảng 3-4 ngày để men hoạt động và cơm rượu bắt đầu lên men.
Xem thêm : Bánh Mì Pate Chân Cầu Đò Quan – Ẩm Thực Không Thể Thiếu Khi Tới Foodtour Nam Định
Bước 6: Quá Trình Lên Men Lỏng
Sau khi men đã phát triển, bạn cho cơm rượu vào bình hoặc chum, thêm nước sạch vào theo tỷ lệ 1 phần gạo và 2-3 phần nước. Đậy kín và để nơi thoáng mát. Quá trình lên men lỏng này kéo dài từ 12-15 ngày đối với loại đáy chìm và có thể lâu hơn nếu đáy nổi. Trong thời gian này, cơm rượu sẽ chuyển hóa thành rượu, có mùi thơm nhẹ đặc trưng.
Bước 7: Chưng Cất Rượu
Chưng cất rượu là một bước quan trọng để loại bỏ các tạp chất và đảm bảo rượu có chất lượng tốt. Quy trình chưng cất rượu gồm ba lần:
- Lần 1 (rượu gốc): Rượu thu được có nồng độ cồn cao (55-65 độ), nhưng chứa nhiều andehyde, không thích hợp để uống.
- Lần 2 (rượu giữa): Đây là loại rượu có nồng độ cồn từ 35-45 độ, có thể dùng uống hoặc bán ra thị trường.
- Lần 3 (rượu ngọn): Rượu này có nồng độ thấp, vị hơi chua và chỉ được dùng để pha trộn với rượu gốc.
Sau khi chưng cất xong, rượu sẽ được làm mát và lọc sạch tạp chất trước khi mang đi tiêu thụ.
Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Nấu Rượu Gạo Quê Hải Hậu
- Nguyên liệu chất lượng: Gạo phải là gạo sạch, không bị nấm mốc, hỏng. Men cũng cần được chọn lựa kỹ càng để đảm bảo chất lượng rượu.
- Nhiệt độ trong quá trình lên men: Cần duy trì nhiệt độ ổn định, tránh để cơm rượu quá lạnh hoặc quá nóng vì sẽ ảnh hưởng đến quá trình lên men.
- Thời gian lên men: Quá trình lên men lỏng rất quan trọng. Nếu ủ quá lâu, rượu sẽ có vị chua. Nếu quá nhanh, rượu sẽ không đủ hương vị đặc trưng.
Lợi Ích Của Việc Uống Rượu Gạo Hải Hậu
Uống nhiều rượu thường sẽ không tốt cho sức khỏe nhưng uống với liều lượng vừa phải sẽ giúp phòng ngừa được nhiều bệnh. Rượu gạo Hải Hậu cũng không phải ngoại lệ nó không chỉ thơm ngon mà còn có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Nó có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, giúp tuần hoàn máu và là một món quà đặc biệt trong các dịp lễ tết của người dân Nam Định. Rượu gạo truyền thống cũng được biết đến với khả năng nâng cao sức khỏe khi uống đúng cách và trong một liều lượng hợp lý.
Kết Luận
Để thành công nấu rượu gạo Hải Hậu đòi hỏi người nấu phải thật tỉ mỉ từ khẩu chọn gạo đến khi nấu. Với những hướng dẫn chi tiết ở trên của lacaloka, bạn hoàn toàn có thể tự tay nấu được một mẻ rượu gạo ngon đúng chuẩn, mang đậm hương vị truyền thống của Hải Hậu.
